Lesobservatie Studie en Werkbegeleider HU

Door Klaas Doorlag

Ontwikkelingsgericht advies werkplekbegeleider

Door Cor de Wit

Zelfreflectie lesobservatie

STARR-reflectie 

Lesobservatie: 03 april 2024

School: Olympia College

Klas: 3CP- 3e jaars Praktijkonderwijs

Aantal leerlingen: 15

Observant HU: Klaas Doorlag

Situatie

Mijn derdejaars krijgen voor het eerst Spaans, een vak dat zij zelf hebben gekozen en waarvoor ze gemotiveerd zijn. Ze hebben pas drie lessen gehad, waardoor hun niveau zeer basaal is. Om het onderwijs aan te passen aan hun leerinteresses en -behoeften, heb ik vóór het ontwerpen van de lessenserie El casting via enquêtes en gesprekken data verzameld over hun voorkeuren. Uit de enquête bleek duidelijk dat ze vooral Spaans willen spreken en de taal daadwerkelijk willen gebruiken in situaties die ze zouden kunnen tegenkomen. Hun doel komt overeen met het ultieme doel van het moderne vreemde-talenonderwijs: "its goal is to make use of real-life situations that necessitate communication" (Brandl, 2021, b. 5).

Het doel van de lessenserieis dat de leerlingen zich aan het einde van de vierde les kunnen voorstellen in het Spaans, doelen die in lijn zijn met de ERK-can do's, door een spraakmemo in te spreken om te kunnen meedoen aan een virtuele casting. Daarnaast wil ik ook, door te luisteren naar en het toepassen van hun feedback, de les laten aansluiten bij hun belevingswereld en specifieke manier van leren. In deze vierde les leren leerlingen zeggen wat zij leuk of niet leuk vinden om te doen in hun vrije tijd.

Taak

De leerdoelen van de les waren:

• Ik kan twee dingen benoemen die ik leuk vind om te doen.
• Ik kan aan iemand vragen wat hij of zij leuk vindt om te doen.
• Ik maak kennis met poëzie.

Mijn doel als docent bij deze specifieke les was:

• Ik wil de woordenschatverwerving van de leerlingen vergroten door middel van gespreks- en luisteractiviteiten en achteraf bekijken in hoeverre ik mijn doel heb bereikt.

Actie

Het kunnen vertellen wat je leuk vindt in je eigen of in een vreemde taal is realistisch, en daardoor is het doel van de les betekenisvol. Ik heb de vaste routine om aan het begin van de les een kort (persoonlijk) verhaaltje, anekdote of weetjes te vertellen over een cultureel aspect van de taal. Deze keer komt Pablo Neruda en mijn liefde voor poëzie aan de beurt. "Me gusta la poesía", hoorden de leerlingen mij zeggen, waarmee ik meteen de anekdote aan het thema van de les koppel.

Als energizer, instructie en voorbereiding van de hoofdactiviteit, alles gecompacteerd in één, vroeg ik de leerlingen een kring te maken en gingen we door in een spel met een bal te gooien aan de slag met de stof. De les was gedifferentieerd op verschillende vlakken, met verlengde instructie en opdrachten met verschillende moeilijkheidsgraden. Ook had ik de les van tevoren via een enquête aan de leerlingen gevraagd wat zij leuk vinden om te doen in hun vrije tijd. Daardoor was de woordenschat die zij moesten leren persoonlijker en relevanter. Hierdoor zorgde ik ervoor dat ze betrokken waren bij de les en dus gemotiveerd aan de slag konden gaan met de hoofdactiviteit, een interactieve quiz. Met de applicatie Quizzes kon ik verder met de doelen van mijn formatief handelen: alle leerlingen en ik kunnen zien waar ze staan, wat goed gaat en waar ze nog moeite mee hebben. Ik gebruik dit ook om in de volgende lesfase gerichte feedback te kunnen geven per leerling.

Resultaat

Ik evalueerde of de leerdoelen waren behaald door de techniek Bliksembeurten toe te passen, die ik recentelijk had geleerd in één van mijn Teach like a champion-sessies. De meerderheid van de leerlingen aan wie ik vroeg "¿Qué te gusta hacer?" kon twee dingen benoemen, zoals ons doel was. Drie leerlingen noemden maar één ding, maar deden dit op de correcte manier. Daarvoor heb ik hen ook gecomplimenteerd, want in mijn doelgroep ben ik blij met elk klein succesje. Pro-leerlingen hebben soms een laag zelfbeeld, waardoor elk succes gevierd mag worden.

Reflectie

Ik ben tevreden met het verloop van de les. Ik startte met een verhaal waardoor ik de leerlingen rustiger kon krijgen na hun drukke pauze en hen tegelijkertijd kennis liet maken met poëzie en de waarde die ik als persoon hieraan hecht. Ik laat bewust leerlingen dingen over mezelf weten, zodat ze mij beter leren kennen en de relatie tussen ons kan groeien.

Alle leerlingen hebben grotendeels het doel behaald. Ikzelf ook, want door de enquête van tevoren af te nemen kon ik de les goed voorbereiden en de betrokkenheid, en als gevolg daarvan de woordenschat van de leerlingen vergroten.

Het efficiënt benutten van de lestijd kan zeker beter. Omdat op mijn school de laptops bij de leerlingen in karren worden bewaard en zij deze niet bij zich hebben, gaat altijd tijd verloren aan het halen en brengen van de apparaten. Soms laat ik de leerlingen tijdens deze paar minuten gewoon wachten, zodat zij een mini-pauze kunnen houden. Maar ik zou soms ook iets anders kunnen verzinnen om ze toch bezig te houden met het thema.

Mijn afsluiting is vaak gehaast, en zo was het deze keer ook. Mijn HU-begeleider gaf me als feedback om de bliksembeurt nog dieper te exploiteren, door bijvoorbeeld nog duidelijker te zijn in mijn uitleg over hoe dit werkt zodat ik iedereen aan het denken kan zetten.

Toen de les was afgelopen applaudisseerden de leerlingen voor mij en zeiden dat de les heel goed was. Ik was hierdoor verrast want dit was nog niet eerder gebeurd. Het was hun manier om mij te laten weten dat zij aan mijn kant staan, en dat geeft mij een fantastisch gevoel.

Brandl K. (2021). Communicative Language Teaching in Action. Putting Principles to Work. Second edition. Cognella.